กล้วยตานี ใบตองคุณภาพ

กล้วย อยู่คู่กับชีวิตของคนไทยมาตั้งแต่สมัยโบราณ จนถึงปัจจุบัน สืบต่อคุณค่าทางวัฒนธรรมและสังคมมาอย่างช้านานทั้งในรูปแบบของอาหารหลากชนิดที่ทำจากกล้วย ข้าวของเครื่องใช้ ผลิตภัณฑ์แปรรูป ภาชนะหีบห่อ รวมถึงความเชื่อและศรัทธา โดยเฉพาะอย่างยิ่งกล้วยที่รู้จักกันในชื่อว่า กล้วยตานี

ชื่อพ้อง กล้วยป่า กล้วยพองลา กล้วยตานีใน กล้วยชะนีใน กล้วยเมล็ด กล้วยงู
ชื่อวิทยาศาสตร์ Musa balbisiana Colla

ลักษณะทั่วไป
กล้วยตานีเป็นกล้วยชนิดหนึ่งซึ่งมีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นต้นตระกูลของกล้วยที่รับประทานได้ในปัจจุบัน ร่วมกับกล้วยป่า (Musa acuminata) มีลำต้นสูงประมาณ 3.5 – 4 เมตร ผลเครือหนึ่งมีประมาณ 8 หวี หวีหนึ่งมี 10 – 14 ผล ผลป้อมขนาดใหญ่มีเหลี่ยมชัดเจน ปลายทู่ ก้านผลยาว ผลอ่อนมีทั้งสีเขียวอ่อนและเขียวเข้ม ผลสุกมีสีเหลือง เนื้อมีรสหวาน เมล็ดมีจำนวนมาก สีดำ ผนังหนา แข็ง

• ต้น ลำต้นสูง 3.5 – 4 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 20 เซนติเมตร
• ใบ เส้นกลางใบสีเขียว
• ดอก ก้านช่อดอกสีเขียวไม่มีขน ปลีรูปร่างป้อม ปลายมน ด้านบนสีแดงอมม่วง มีนวล ด้านล่างสีแดงเข้มสดใส เมื่อกาบปลีกางขึ้นจะไม่ม้วนงอ กาบปลีแต่ละใบซ้อมกันลึก
• ผล เครือหนึ่งมีประมาณ 8 หวี หวีหนึ่งมี 10 – 14 ผล ผลป้อมขนาดใหญ่มีเหลี่ยมชัดเจน ปลายทู่ ก้านผลยาว ผลอ่อนมีทั้งสีเขียวอ่อนและเขียวเข้ม ผลสุกมีสีเหลือง เนื้อมีรสหวาน เมล็ดมีจำนวนมาก สีดำ ผนังหนา แข็ง

การใช้ประโยชน์ ใบใช้ทำงานฝีมือ ปลีใช้ปรุงอาหาร (เป็นปลีที่อร่อยกว่ากล้วยใด ๆ) เหง้าใช้ทำแกงคั่วได้ ผลอ่อนใช้ทำส้มตำ ผลแก่ใช้นำมาทำน้ำส้ม

กล้วยพัดสามารถขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด และหน่อหรือเหง้า สามารถปลูกในดินทรายหรือดินเหนียว ที่มีการระบายน้ำ และมีความชื้นพอสมควร

การปลูกกล้วยตานี

• สภาพพื้นที่ต้องไม่มีลมแรง และไม่ควรเป็นพื้นที่นา
• การปลูกต้องปลูกร่วมกับพืชอื่นที่สูงกว่า เช่น มะปราง
• ระยะปลูกที่เหมาะสม 2.50 x 2.50 เมตร หรือ 3 x 2.50 เมตร ประมาณ 200-260 ต้น/ไร่
• การให้ปุ๋ย จะให้ปุ๋ย 3 ครั้ง/ปี ได้แก่
  ครั้งที่ 1 ปุ๋ยอินทรีย์
  ครั้งที่ 2 ปุ๋ยอินทรีย์
  ครั้งที่ 3 ใช้ปุ๋ยคอก
  * สารเคมีไม่ต้องใช้

การเก็บผลผลิต
ผลผลิตหลัก ได้แก่ ใบตอง

• ตัดใบตองครั้งแรก หลังจากปลูกกล้วยได้ 8 เดือน โดยจะตัดต่อเมื่อกล้วยแท่งหน่อแล้ว
• การตัดใบตองกล้วยตานีให้มีคุณภาพในพื้นที่ 10 ไร่ ควรตัดสัปดาห์ละ 1 ครั้ง โดยตัดใบที่ 2-3 รองจากใบเทียน(ใบเทียน คือ ใบกล้วยที่แท่งออกมา ลักษณะใบยังม้วนอยู่) มีลักษณะใบตั้งตรง

เทคนิคการตัดใบตองกล้วยตานีให้มีคุณภาพ
ใช้ขอเกี่ยวกดใบให้เอนขนานกับพื้นแล้วจึงตัดการตัด ตัดช่วงที่ไม่มีน้ำค้างช่วงที่เหมาะที่สุด คือ ช่วง 3 โมง 5 โมงเย็น ถ้ามีน้ำค้างใบจะเปื้อนง่ายช่วง 3 โมง- 5 โมงเย็น ใบกล้วยจะรับแสงมากในเวลากลางวันทำให้ใบอ่อนไม่แตกง่าย การตัดแต่ละครั้งให้เหลือหูใบไว้ประมาณ 15 นิ้ว เมื่อตัดแล้วต้องรีบเก็บโดยให้ตั้งใบตองไว้กับต้น เพื่อป้องกันการไหลของยางกล้วยไปติดใบ

ลักษณะใบตองที่มีคุณภาพ และตลาดต้องการ (เกรด A)

• ต้องตัดใบรองจากเทียน
• ขนาดความกว้างของใบ ช่วง 8-14 นิ้ว
• ใบไม่มีตำหนิ
• ขอบใบตองต้องไม่มีลักษณะไหม้
• ใบแตกได้ไม่เกิน 3 แฉก