ธนาคารความดี ความดีคือต้นทุนแห่งความสุข

ชุมชนแห่งความสุข ต.หนองสาหร่าย อ.พนมทวน จ.กาญจนบุรี ชุมชนที่ได้ชื่อว่ามีองค์กรชุมชนที่เข้มแข้งที่สุดแห่งหนึ่ง เป็นชุมชนที่ให้ความสำคัญกับดัชนีชี้วัดความสุข หรือ ความสุขมวลรวมของชุมชน (GNH) ควบคู่ไปกับ การเติบโตมวลรวมทางด้านเศรษฐกิจ (GDP)

ที่นี่โดดเด่นด้วยการมี สถาบันการเงินชุมชน ที่เป็นศูนย์กลางในการทำกิจกรรมพัฒนาสังคมทุกด้าน

โดดเด่นด้วยกลุ่ม อสม. (อาสาสมัครสุขภาพ) ที่ทำงานกันอย่างเข้มแข็ง กลุ่ม อสม. นี้เองที่พัฒนาตนเองมาเป็นผู้นำตามธรรมชาติของชุมชน พวกเขาไม่ได้ทำงานด้านสุขภาพร่างกายอย่างเดียว แต่ทำงานแบบองค์รวมดูแลสุขภาพร่างกายและจิตใจของคนในชุมชน รวมถึงดูแลสุขภาพชุมชน ทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคมให้เข้มแข็ง กลุ่ม อสม. มักมีบทบาทเป็นแกนนำประสานให้ชาวบ้าน มารวมกลุ่มกันทำกิจกรรมพัฒนาด้านต่างๆ

ชุมชนหนองสาหร่ายเป็นชุมชนที่คิดค้นนวัตกรรมทางสังคม มีเครื่องมือในการช่วยแปลงความดีให้เป็นรูปธรรม ผ่านกระบวนที่เรียกว่า ธนาคารความดี ดังนั้นคำกล่าวที่ว่า ทำดีได้ดีมีที่ไหน นั้นใช้ไม่ได้กับที่นี่ เพราะคนที่นี่ทำดีแล้วมีความสุข ทำดีแล้วปลดหนี้ได้ ทำดีแล้วได้รับการตอบแทนจากชุมชนในรูปแบบต่างๆ

ส่วนใครที่เป็นคนดี สถาบันการเงินชุมชนฯ จะปลดหนี้ให้หมดทุกคน บางรายไม่เสียดอกเบี้ย ซึ่งพอทำเรื่องนี้ไปในระยะหนึ่งทำให้คนหนองสาหร่ายมีโอกาสมากขึ้นมีความสุขมากขึ้น ขณะเดียวกัน ยังได้รับการประสานความร่วมมือจากหน่วยงานต่างๆ อาทิ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) เพื่อที่จะเป็นแหล่งทุนให้แก่คนตำบลหนองสาหร่าย ด้วย

นโยบายการจัดการตนเองของชุมชนท้องถิ่นที่ ต.หนองสาหร่าย จ.กาญจนบุรี ว่าเป็นเรื่องที่ดีมาก ซึ่งชุมชนหนองสาหร่ายสามารถจัดการตนเองได้ดี มีการจัดการที่ดี เมื่อชุมชนเข้มแข็ง ทุกสิ่งจะดีขึ้นเอง ที่นี่เป็นชุมชนแห่งความสุข มีการดูแลกันเป็นอย่างดี แม้แต่ผู้สูงอายุก็มีการดูแล ไม่ทอดทิ้ง น่าไปอยู่มาก ต้องหาโอกาสไปดูสถานที่จริงว่าเขามีกระบวนการกันอย่างไรจึงประสบความสำเร็จ และจะเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับชุมชนอื่นๆ ได้ต่อไป

ทำความดีอย่าให้ขาดทุน เรื่องราวของที่นี่สามารถนำไปเขียนหนังสือได้เลย อ่านแล้วจะมีความสุขมาก และจะสามารถเผยแพร่สื่อสารไปได้เร็วมาก สมัยนี้ไม่ต้องไปรอฝ่ายรัฐ รอนักการเมืองแล้ว สังคมต้องนำรัฐ สังคมต้องก้าวหน้ากว่ารัฐ ส่วนเรื่องการศึกษาของไทยเรา ต้องให้นักเรียนนักศึกษา ไปศึกษาภาคปฏิบัตินอกห้องเรียน แล้วประเทศไทยจะเปลี่ยนทันที ไปศึกษาดูจากตัวอย่างจริงๆ พื้นที่จริงให้เห็นกับตา ประเทศไทยนั้นมีชั่วโมงการเรียนในห้องสูงมาก แต่กลับมีคุณภาพลดน้อยลง เราต้องรีบพัฒนาตรงนี้ ต้องมีการจัดการที่ดีจะมีประโยชน์มาก เพื่ออนาคตของประเทศเรา

ธนาคารความดี ความดี 23 ข้อ ผู้ที่ทำความดีตามตัวชี้วัด จะได้รับสวัสดิการจากกองทุนสวัสดิการชุมชนในตำบลเป็นผลตอบแทน

ชุมชนหนองสาหร่าย มีประเด็นที่น่าสนใจให้เรียนรู้ดังนี้

• สถาบันการเงินชุมชน ปี 2549 ชุมชนหนองสาหร่ายเริ่มทำสถาบันการเงินชุมชน เพื่อแก้ปัญหาหนี้นอกระบบให้กับชาวบ้าน และเพื่อเป็นพลังทางเศรษฐกิจในการขับเคลื่อนแผนการพัฒนาชุมชนต่างๆ
• ธนาคารความดี นวัตกรรมทางสังคมที่คิดค้นและพัฒนาโดยชาวบ้านในชุมชน เกิดเป็นเช็คลิสต์ 23 ความดี ภายใต้ 67 ตัวชี้วัด เป็นเช็คลิสต์ซึ่งหากชาวบ้านทำตรงนี้ได้ผ่านเกณฑ์ต่างๆ สามารถนำมาใช้เป็นหลักทรัพย์กู้เงินจากสถาบันการเงินชุมชน หรือใช้เป็นเครดิตเพื่อลดการจ่ายดอกเบี้ยเงินกู้ได้
• ปัจจัยแห่งความสำเร็จคือ การมีผู้นำที่ดี ผู้นำที่นี่ถือว่ามีความโดดเด่นในด้านความคิดสร้างสรรค์ และการประสานให้ชาวบ้านออกมาร่วมมือกันได้ดี