มะม่วงกะล่อน เปรี้ยวกะล่อนสะใจ

มะม่วงกะล่อนเขียว หรือที่ชาวบ้านสมัยก่อนนิยมเรียกสั้นๆว่า มะม่วงกะล่อนที่เป็นสายพันธุ์ดั้งเดิมนั้น สีของผลเมื่อสุกจะเป็นสีเขียวอ่อน ไม่เป็นสีเหลืองเหมือนมะม่วงสุกทั่วไป ทรงผลรีเล็กน้อยหรือเกือบกลม ผลโตเต็ม ที่ประมาณลูกปิงปอง เปลือกผลค่อนข้างหนา เมล็ดจะมีขนาดใหญ่เป็นเอกลักษณ์ของ มะม่วงกะล่อนเขียว ทั่วไป เนื้อในมีไม่มากนักแต่รสชาติขณะสุกจะหวานหอมรับประทานอร่อยชื่นใจมาก สมัยก่อนนิยมปลูกอย่างแพร่หลาย ปัจจุบันเพิ่งพบว่ามีผู้ขยายพันธุ์ตอนกิ่งออกวางขาย

ชื่อวิทยาศาสตร์ Mangifera caloneura Kurz
ชื่ออื่น ม่วงเทียน มะม่วงป่า มะม่วงขี้ไต มะม่วงเทพรส
วงศ์ ANACARDIACEAE

มะม่วงกะล่อนเขียว จัดอยู่ในกลุ่มมะม่วงป่าสายพันธุ์หนึ่ง มีชื่อเฉพาะทางวิทยาศาสตร์ว่า MAGIFERA CALONEURA KURZ อยู่ในวงศ์ ANACARDIACEAE มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เหมือนกับมะม่วงทั่วไป แต่ต้นจะสูงใหญ่มากกว่าอย่างชัดเจน คือ สามารถสูงได้ถึง 40 เมตร ใบจะมีขนาดเล็กและสั้นกว่าใบของมะม่วงพันธุ์ใดๆ แตกกิ่งก้านสาขาหนาแน่นและกว้างใหญ่ เวลามีใบดกจะให้ร่มเงาดีมาก

ดอก ออกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกเป็นสีเหลืองนวล มีกลิ่นหอม ผล รูปรีเกือบกลมผลโตเต็มที่ขนาดเท่า ลูกปิงปอง ผลเมื่อสุกจะเป็นสีเขียวอ่อน มีนวล ไม่เป็นสีเหลืองเหมือนกับสีผลสุกของมะม่วงทั่วไป ติดผลเป็นพวง 57 ผล เมล็ดมีขนาดใหญ่

เนื้อใน ขณะสุกเป็นสีเหลืองอ่อน รสชาติหวานหอมรับประทานอร่อยมาก เวลาติดผลดกผลห้อยเป็นระย้าเต็มต้นจะดูงดงามยิ่งนัก เป็นมะม่วงติดผลปีละครั้งตามฤดูกาล ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง และเสียบยอด มีชื่อเรียกอีกคือ มะม่วงเทียน มะม่วงป่า มะม่วงขี้ไต้ และ มะม่วงเทพรส

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ 15-30 เมตร โตวัดรอบลำต้น 100-300 ซม. ลำต้นเปลาตรง กิ่งก้านสาขาเป็นพุ่มกลมทึบ ตามกิ่งอ่อนเกลี้ยงมีต่อมระบายอากาศประปราย เปลือกสีน้ำตาลปนเทา เรียบหรือแตกเป็นร่องเล็กๆ ไปตามยาวลำต้น

ใบ รูปขอบขนาน ขนาดใบกว้าง 3.5-8 ซม. ยาว 14.5-22 ซม. โคนใบมนแคบๆ ปลายใบเรียวหรือเป็นติ่งสั้นๆ เนื้อใบหนาเกลี้ยงเป็นมัน เส้นแขนงใบมี 15-22 คู่ เส้นโค้งและมักเชื่อมต่อกันตอนใกล้ๆ ขอบใบ เส้นร่างแหละเอียดและเห็นชัดทั้งสองด้าน ก้านใบเป็นร่องทางด้านบน โคนก้านบวม

ดอก สีขาวแกมเหลืองอ่อน ออกเป็นช่อตามปลายกิ่งและง่ามใบ แต่ละช่อยาวประมาณ 25 ซม. ตามก้านช่อมีขนสากทั่วไป กลีบรองกลีบและกลีบดอกมีอย่างละ 5 กลีบ โคนกลีบดอกมีเส้นกลีบ 3 เส้น เกสรตัวผู้มี 5 อัน ไม่มีเกสรตัวผู้ปลอม เกสรตัวผู้มีขนาดสั้นยาวไม่เท่ากัน

ผล รูปมนหรือป้อม ผลแก่สีเหลืองแกมเขียว ขนาดกว้าง 3-4.5 ซม. ยาว 4-7 ซม. เนื้อเยื่อบางๆ รสหวาน กลิ่นหอม เมล็ดใหญ่

เอกสารอ้างอิง
คณะอนุกรรมการประสานงานวิจัยและพัฒนาทรัพยากรป่าไม้และไม้โตเร็วอเนกประสงค์. 2540. ไม้อเนกประสงค์ กินได้ 486 หน้า.
เต็ม สมิตินันทน์. 2523. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (ชื่อพฤกษศาสตร์-ชื่อพื้นเมือง). กรมป่าไม้ 379 หน้า.