มะม่วงแรด มะม่วงน้ำปลาหวาน

มะม่วงชนิดนี้ เป็นพันธุ์ไทยแท้ๆ ที่นิยมปลูกตามบ้านหรือปลูกเพื่อเก็บผลขายมาช้านานตั้งแต่รุ่นคุณปู่คุณทวดแล้ว ส่วนใหญ่จะปลูกเพื่อรับประทานผลดิบ เพราะมีรสชาติหวานมันปนเปรี้ยวนิดๆ ปอกเปลือกฝานเป็นชิ้นๆ หรือสับเป็นชิ้นจิ้มเกลือป่นน้ำปลาหวานรับประทานอร่อยมาก ผลสุกมีความหวานประมาณ 20 องศาบริกซ์ มีรสเปรี้ยวเจือปนเล็กน้อย เหมาะสำหรับคนที่ไม่ชอบรับประทานรสหวานจัด

มะม่วงแรด : เป็นมะม่วงพันธ์เบา เจริญเติบโตเร็ว มีลักษณะเป็นพุ่มค่อนข้างทึบใบมีขนาดปลานกลาง ผลตรงกลางมีลักษณะกลม หัวอ้วนใหญ่มีปลายแหลมเล็กน้อย ผิวเป็นคลื่นไม่เรียบ มีลักษณะเด่นที่เห็นได้ชัดที่เรียกว่า มีนอ ตรงส่วนบนด้านหลัง แต่บางผลและบางต้นจะไม่มีอัตราส่วนโดยเฉลี่ยของความยาว : ความกว้าง : ความหนา เท่ากับ 1.9 : 1 : 1 ลักษณะ เปลือกและผิวค่อนข้างหนาและเหนียว ต่อมมีขนาดใหญ่ไม่ค่อยชัดกระจายอยู่ทั่วผล
ผลดิบ : จะมีรสเปรี้ยวจัด เมื่อแก่จัดจะมีรสหวานอมเปรี้ยว
ผลสุก : ผิวเป็นสีเหลือง เนื้อเหลือง มีเสี้ยนค่อนข้างมาก
เมล็ด : รูปร่างค่อนข้างสั้น จะมีเสี้ยนติดเมล็ดค่อนข้างมาก น้ำหนักของเนื้อต่อเมล็ดเฉลี่ย 6.4 : 1 เมล็ดเดียวเพาะได้หลายต้น

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
มะม่วงแรด มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เหมือนมะม่วงพันธุ์ไทยทั่วไป คือ เป็นไม้ยืนต้น สูง 10-15 เมตร ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ รูปใบหอก ปลายแหลม โคนมน เนื้อใบหนา สีเขียวสด ดอก ออกเป็นช่อที่ปลายยอด สีเหลืองอ่อน ดอกมีกลิ่นหอม ผล กลมรี ผลโตเต็มที่น้ำหนักเฉลี่ย 300 กรัมต่อผล ติดผลเป็นพวง 1-3 ผล ในแต่ละพวงจะมีผลลักษณะแปลกคือ ด้านหลังผลตรงกันข้ามกับโหนกผลด้านหน้ามีเนื้อผลงอกยาวออกมาคล้ายนอแรด จึงถูกตั้งชื่อตามลักษณะผลว่า มะม่วงแรด ติดผลปีละครั้งตามฤดูกาล ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดและตอนกิ่ง

มะม่วงแรด อยู่ในวงศ์ ANACARDIACEAE เป็นไม้ยืนต้น สูง 15-20 เมตร แตกกิ่งก้านสาขาเยอะ ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเวียนสลับเป็นคู่ๆหนาแน่นบริเวณปลายกิ่ง ปลายใบแหลม โคนใบมน เนื้อใบค่อนข้างหนา แข็ง ผิวใบเรียบ หน้าใบเป็นสีเขียวสด เป็นมัน หลังใบเป็นสีเขียวด้าน ใบดกให้ร่มเงาดีมาก

ดอก ออกเป็นช่อแบบแยกแขนงช่อที่ปลายกิ่ง แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อยขนาดเล็กจำนวนมาก ดอกเป็นสีเหลืองอ่อน หรือสีเหลืองนวล มีกลิ่นหอมอ่อนๆ เมื่อดอกแก่จะมีน้ำหวานจำนวนมากหยดลงสู่พื้นใต้โคนต้น คนที่ไม่รู้จะเข้าใจผิดคิดว่าเป็นยางมะม่วง ซึ่งในช่วงดังกล่าวหากใครเอาสิ่งของ หรือรถยนต์ไปจอดหรือวางใต้โคนต้น จะถูกน้ำหวานดังกล่าวที่มีลักษณะเหนียวหนึบหยดลงมาติดทำให้เสียหายได้ ดังนั้น ในช่วงที่ต้นมะม่วงมีดอกจึงต้องระวังในจุดนี้

ผล ของ มะม่วงแรด รูปกลมรี อ้วนและโหนกนูน ผลใหญ่เต็มที่มีน้ำหนักเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 2 ผลต่อ 1 กิโลกรัม ผลดิบสีเขียว มีนวลขาวเมื่อแก่จัด รสชาติเปรี้ยวนิดๆปนหวานมันกรอบอร่อยมาก รับประทานเดี่ยวๆอร่อยฉ่ำน้ำดี นิยมทำมะม่วงน้ำปลาหวานได้รับความนิยมเป็นอันดับหนึ่ง ผลสุกเป็นสีเหลือง เนื้อแน่น เหนียว รสหวานไม่มีเสี้ยน เวลาติดผลจะเป็นพวง 4-6 ผลต่อพวง มีผลปีละครั้ง ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง และทาบกิ่ง มีต้นขายที่ ตลาดนัดไม้ดอกไม้ประดับ สวนจตุจักร ทุกวันพุธ-พฤหัสฯ บริเวณโครงการ 19 แผง ดาบสมพร กับ แผง คุณเล็ก ตรงกันข้ามโครงการ 17 ราคาสอบถามกันเอง ปลูกได้ในดินทั่วไป เหมาะจะปลูกเพื่อเก็บผลรับประทานในครัวเรือน หรือปลูกเพื่อเก็บผลขายสร้างรายได้ดีไม่แพ้มะม่วงพันธุ์ใดๆ เพราะเป็นมะม่วงติดผลดก

ที่สำคัญ มีอีกอย่างหนึ่งที่คนส่วนใหญ่ไม่รู้เกี่ยวกับ มะม่วงแรด คือ นอกจากผลดิบหรือผลแก่จัดจะรับประทานเป็นมะม่วงมันเปล่าๆ หรือทำมะม่วงน้ำปลาหวานอร่อยแล้ว ผลสุกของ มะม่วงแรด ยังมีรสหวานรับประทานได้อร่อยอีกด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะเนื้อจะเหนียว ไม่เละ ไม่มีเสี้ยนติดร่องฟันให้รู้สึกรำคาญเวลารับประทาน