หญ้าหวายข้อ หญ้าสำหรับวัวชน

26 ตุลาคม 2558 ไม้พุ่มเตี้ย 0

หญ้าหวาย ที่ชาวเกษตรถือว่าเป็นวัชพืชจะต้องกำจัดให้สูญพันธุ์ เพราะเป็นตัวการสร้างความรกทึบและแย่งอาหารพืชประธาน หญ้าหวายที่พบเห็นทั่วไปมี 2 ชนิดคือ หญ้าหวายกอ มีลักษณะเป็นหญ้ากอ รากในดินหนาแน่นแข็งแรง ส่วนลำต้นที่เลื้อยไปตามผิวดินจะแตกกอใหม่ตรงข้อ หญ้าหวายกอเป็นอาหารของวัวได้เฉพาะระยะที่กำลังแตกกอ ลำต้น ใบ และปล้องหญ้ายังอ่อนอยู่เท่านั้น หญ้าหวายอีกชนิดหนึ่งเรียกว่า หญ้าข้อ ลำต้น หรือที่เรียกทั่วไปว่าปล้องข้อทอดยาวไปตามผิวดิน ทุกส่วนของหญ้าหวายข้อเป็นอาหารของวัวได้

ชื่อวิทยาศาสตร์ Hemarthria compressa

ลักษณะ
หญ้าหวายข้อเป็นพืชอายุหลายปี ลำต้นเลื้อยแผ่คลุมดิน แต่ชูส่วนปลายขึ้นสูง 90-120 เซนติเมตร มีลำต้นใต้ดินหรือเหง้า (Rhizome) และลำต้นบนดินหรือไหล (Stolon)เส้นผ่าศูนย์กลางลำต้น 2.0 2.5 มิลลิเมตร แตกรากตามข้อที่แตะพื้นดิน ลำต้นที่ยังอ่อนจะมีสีม่วงแดงและจะเปลี่ยนเป็นสีเขียวเมื่ออายุมากขึ้น ขอบรอบใบมีสีม่วงและเรียบ (entire) รูปร่างใบมีลักษณะขอบใบเกือบขนานถึงปลาย ใบกว้าง 5 6 มิลลิเมตร ยาว 11 21 เซนติเมตร ปากกาบใบมีขน กาบใบยาว 2.5 3.5 เซนติเมตร ด้านที่ถูกแสงจะมีสีม่วง กาบใบด้านล่างที่ถูกบังแสงมีสีเขียว หน้าใบมีขนกระจายน้อยมาก หลังใบบริเวณเส้นกลางใบมีขนสั้นแข็ง รอยต่อของใบ และกาบใบมีลิ้นใบ (ligule) ลักษณะเป็นแผงขนสีขาว (fringe of hairs) ยาว 1.0 – 1.5 มิลลิเมตร ออกดอกที่ยอดและตาข้าง ช่อดอกยาว 8 10 เซนติเมตร พบออกดอกช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม แต่ไม่ติดเมล็ด ดังนั้นจึงต้องขยายพันธุ์โดยใช้ท่อนพันธุ์หรือลำต้นใต้ดิน

yayaykhorton

คุณค่าทางอาหารที่อายุการตัด 45 วัน มีวัตถุแห้ง 28%โปรตีน9.9%-10.3% ฟอสฟอรัส 0.23% โพแทสเซียม 0.9% แคลเซียม 0.31% เยื่อใย ADF 32.0%-32.6% เยื่อใย NDF63.3% -65.3% วัตถุแห้งที่ย่อยได้ (DMD) 60.9% (โดยวิธี Nylon bag) และลิกนิน 4.6% ผลผลิตหญ้าสดประมาณ 8-9 ตันต่อไร่ต่อปี (ตัด 7-8 ครั้ง) หรือประมาณครั้งละ 1 ตัน ต่อไร่

การนำหญ้าหวายข้อมาปลูกเพื่อเป็นอาหารของวัวจะต้องจัดระบบการปลูกให้เป็นพืชเชิงเดี่ยว หากมีหญ้าอื่นปะปนวัวจะเลือกกินเฉพาะหญ้าหวายข้อเท่านั้น เชื่อกันว่าหญ้าหวายข้อหากมีการบำรุงรักษาที่ดี มีอายุเหมาะสม คือ ระยะประมาณ 30 วัน จะเป็นหญ้าที่ดีที่สุดสำหรับวัวนักสู้

การเตรียมพื้นที่และปลูกหญ้าหวายข้อ
ช่วงเวลาปลูก
ต้นฤดูฝน พฤษภาคม-กรกฎาคม เพื่อให้ หญ้าตัวได้ดี
การเตรียมดิน
เมื่อเลือกพื้นที่ที่จะปลูกหญ้าหวายข้อแล้ว จะต้องเตรียมพื้นที่ปลูกด้วยการไถพรวนปราบวัชพืชและเตรียมดินอย่างน้อย 2 ครั้ง
การปลูก
ใช้ท่อนพันธุ์ที่อายุ 60 วัน ขนาดความยาว 5-6 นิ้ว หว่านให้ทั่วทั้งแปลง อัตรา 350-400 กิโลกรัมต่อไร่(แต่ไม่ควรเกิน 500 กก.ต่อเนื้อที่ 1 ไร่) ก่อนปลูกต้องสับพันธุ์หญ้าให้เป็นท่อนความยาวไม่ควรเกิน 1 คืบ หลังหว่านพันธุ์หญ้าต้องไถคราดเพื่อให้หญ้าฝังดิน รดน้ำทุกวันเพื่อให้หญ้าติดและแตกใบ หากปลูกในฤดูแล้งควรให้น้ำติดต่อกันไม่น้อยกว่า 3 วัน หรือปลูกเป็นแถวระยะห่างระหว่างแถว 25-30 เซนติเมตร

yayaykhorplang
การบำรุงรักษา
หลังปลูกหญ้าหวายข้อแล้วประมาณ 7-10วัน ให้ใส่ปุ๋ยบำรุงโดยวิธีหว่านทั่วแปลงปริมาณปุ๋ยมากน้อยตามความต้องการ โดยทั่วไปมักใช้ปริมาณ 50 กก./เนื้อที่ 1 ไร่ และถ้ามีปุ๋ยคอกควรใส่เพิ่มเติมด้วยเพื่อเป็นการเพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน เมื่อหญ้ามีอายุ 30 วันต้องตัดให้หมดทั้งแปลง การตัดสามารถนำหญ้าไปใช้เป็นอาหารของวัวได้ แต่จะมีหญ้าธรรมชาติปะปนจำนวนมาก

หลังตัดครั้งแรก 30 วัน หญ้าจะเริ่มฟื้นตัวให้ใส่ปุ๋ยบำรุง 30 กก./ไร่ หากไม่แล้งจนเกินไปจะสามารถตัดหญ้าขายได้ภายใน 25-30 วัน ในรอบนี้จะได้ผลผลิตที่มีหญ้าธรรมชาติรวมอยู่ด้วยแต่มีปริมาณน้อย ผลผลิตประมาณ 60-70 กระสอบต่อไร่ เมื่อตัดหญ้าหมดทั้งแปลง 7-10 วัน ใส่ปุ๋ยบำรุง 50 กก./ไร่ ระยะเวลา 25-30 วัน ก็ตัดขายเป็นรอบที่ 3 ซึ่งจะได้ผลผลิตประมาณ 80-100 กระสอบ/เนื้อที่ 1 ไร่

ข้อควรระวัง

  1. การตัดหญ้าทุกครั้งควรตัดให้หมดทั้งแปลงจะง่ายต่อการบำรุงรักษาและตัดขายครั้งหลัง
  2. ในกรณีที่หญ้ายังอ่อนหรือให้ปุ๋ยแล้วตัดก่อน 25 วัน จะทำให้วัวท้องร่วงหรือขี้อ่อน

รายได้จากการปลูกหญ้าหวายข้อ
ผลผลิตหญ้าหวายข้อจากการตัดครั้งแรก ส่วนใหญ่จะขายไม่ได้ ถ้าขายได้ราคาก็จะไม่ดีนัก ควรจะตัดให้หมดทั้งแปลงในระยะ 20-25 วัน พยายามให้เหลือตอราบสม่ำเสมอพอ ๆ กัน เมื่อตัดหญ้าหมดทั้งแปลงแล้ว หญ้าหวายข้อจะเจริญงอกงามเร็วกว่าหญ้าชนิดอื่น ๆ จึงทำให้เหลือเฉพาะหญ้าหวายข้อล้วน ๆ ผลผลิตของการตัดขายครั้งแรก (หลังตัดหมดทั้งแปลง) ได้ผลผลิตประมาณ 60-70 กก./ไร่

การให้น้ำ
ควรมีการให้น้ำในช่วงฤดูแล้งหรือเมื่อขณะที่ฝนทิ้งช่วง เพื่อจะได้เก็บเกี่ยวพืชอาหารสัตว์ได้ตลอด

การกำจัดวัชพืช
ควรมีการกำจัดวัชพืช เมื่อปลูกหญ้าในปีแรกหรือตัดปรับทุกๆ 30-45 วัน 2-3 ครั้ง

การตัดหญ้า
ควรนำมาใช้ประโยชน์ครั้งแรก หลังปลูกหญ้าอายุ 60-70 วัน หลังจากนั้นควรตัดทุกๆ30-45 วัน โดยตัดสูงจากพื้น 5-10 เซนติเมตร

ป้ายคำ :

เรื่องที่เกี่ยวข้องกับหมวด ไม้พุ่มเตี้ย

แสดงความคิดเห็น