เพลินข้าวบ้าน เป็นโครงการฟื้นฟูข้าวพื้นบ้านอินทรีย์เพิ่อวิถีชีวิตพอเพียงสู่ชุมชนแห่งความสุขยั่งยืน ข้าวพื้นบ้านอินทรีย์คุณภาพของเพลินข้าวบ้านทุกเมล็ด นอกจากจะไร้สารพิษและเต็มไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อผู้บริโภคแล้ว ยังจะช่วยส่งเสริมให้ชาวนาซึ่งเป็นกระดูกสันหลังของชาติมีองค์ความรู้ในการทำนาอินทรีย์อย่างยั่งยืน สามารถพึ่งพาตนเองได้ และช่วยอนุรักษ์ความหลากหลายทางพันธุกรรมข้าวพื้นบ้านรวมถึงวัฒนธรรมท้องถิ่นไม่ให้สูญหายไปจากประเทศไทยอีกด้วย เพื่อวิถีชีวิตพอเพียงสู่ชุมชนแห่งความสุขยั่งยืน
เพลินข้าวบ้านให้ความรู้แก่ชาวนาในการคัดเลือก เก็บรักษา และพัฒนาสายพันธุ์ข้าวด้วยตนเอง เพื่อให้ชาวนากลับมาเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตเอง สามารถพึ่งพาตนเองได้เนื่องจากไม่ต้องซื้อหาเมล็ดพันธุ์ดังที่เป็นอยู่ นอกจากนั้น เพลินข้าวบ้านยังให้ความรู้เกี่ยวกับการทำเกษตรอินทรีย์ เพื่อที่ชาวนาจะสามารถลต้นทุนการผลิต และไม่ต้องพึ่งปัจจัยภายนอก เช่น ปุ๋ย และยาฆ่าแมลง เพลินข้าวบ้านสร้างเครือข่ายชาวนาอินทรย์ ซึ่งเป็นเครือข่ายที่เชื่อมผู้ผลิตกับผู้บริโภค ทำให้สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลและความรู้เพื่อเพิ่มอำนาจการต่อรองราคา นอกจากนั้นยังทำหน้าที่ให้ความรู้แก่ผู้บริโภคเกี่ยวกับประโยชน์ของข้าวพื้นบ้านและข้าวอินทรีย์ ซึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์พันธุ์ข้าวพื้นบ้านและช่วยเหลือชาวนาไทยให้สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน
ผลพลอยได้จากการทำนาอินทรีย์ คือ ผัก ปลา ยาสมุนไพร อาหารในแปลงนา หรือความมั่นคงทางอาหาร จากความสมดุลของระบบนิเวศ ดังคำโบราณว่า “ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว” ความอุดมสมบูรณ์นั้นก็จะกลับคืนมา
“พออยู่” หมายถึง ความสามารถในการพึ่งตนเองทางด้านที่อยู่อาศัย เช่น ปลูกไผ่ ปลูกไม้ยืนต้น เพียงพอสำหรับสร้างบ้าน หรือ ทำบ้านดินจากดินในพื้นที่ของตัวเอง เป็นต้น พออยู่เป็นหนึ่งในรากฐานของการพึ่งตนอย่างยั่งยืน แต่ปัจจุบันคนมักจะเห็นคุณค่าของต้นไม้เพียงเพื่อความสวยงามหรือความร่มรื่น ไม่ได้คิดถึงประโยชน์ด้านนี้สักเท่าไหร่
พออยู่นั้น เกิดได้ง่ายๆ ด้วยการปลูกป่า 3 อย่างประโยชน์ 4 อย่าง คือ
1. ไม้กินได้ (พอกิน)
2. ไม้ใช้สอย (พอใช้)
3. ไม้เศรษฐกิฐสำหรับทำที่อยู่อาศัย (พออยู่)
และประโยชน์อย่างที่ 4 ที่จะได้คือความสมบูรณ์และสมดุลของระบบนิเวศที่กลับคืนมา เกิดความหลากหลายและให้ความร่มเย็น
สำหรับที่กลุ่มวิสาหกิจเพลินข้าวบ้านหมู่บ้านตาลลูกอ่อน อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรีนี้ แม้จะไม่ค่อยเหลือไม้ยืนต้นมากนัก แต่หลังจากชาวบ้านตระหนักถึงความสำคัญจึงกำลังวางแผนพยายามช่วยกันปลูกป่า สร้างป่าส่วนตัว ฟื้นความอุดมสมบูรณ์ให้กลับคืนมา ให้สามารถมีรากฐานในการพึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืน
โครงการเพลินข้าวบ้าน จ.สุพรรณบุรี อยู่ในเขตพื้นที่กลางน้ำ การที่ชาวนาในโครงการแม้จะไม่มากหันมาทำนาอินทรีย์ยั่งยืนกัน นอกจากสุขภาพตัวพี่ชาวนาเองจะดีขึ้นและผู้บริโภคจะได้บริโภคข้าวที่ปลอดสารเคมี 100% แล้ว ยังเป็นการช่วยฟื้นฟูระบบนิเวศทางอ้อมอีกด้วย นอกจากนั้นการส่งเสริมให้ชาวนาปลูกพันธุ์ข้าวพื้นบ้านยังเป็นการช่วยอนุรักษ์สายพันธุ์ข้าวท้องถิ่น ส่งเสริมความหลากหลายทางพันธุกรรม..
เกษตรอินทรีย์เพลินข้าวบ้าน
เลขที่ 6 หมู่ที่ 3 ถนน ตำบลเจดีย์ อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี
https://www.facebook.com/ploenkhaobaan
ป้ายคำ : ศูนย์เรียนรู้