แพงพวยน้ำ ต้นอวบมีนวม

หนึ่งในวัชพืชน้ำ มีนวมตามราก หาไม่ยากในบึงหนองหาน ชอบขึ้นอยู่ตามซอกจอกต้องออกเรือพาย แหวกว่ายไปเก็บมา ปรุงเป็นเมนูสุดซาบซ่า ทั้งผัด แกง ตำน้ำพริก อีกทั้งซุปแพงพวย ดอกมีสีสวยขาวอมเหลือง โบราณกล่าวเรื่อง สรรพคุณแก้ท้องผูกได้ เพราะมีกากใยอาหารสูง
ผักแพงพวย มาทำอาหารเป็นผักกินสด หรือลวกให้สุกแล้วจิ้มน้ำพริก หรือใส่ในแกงส้ม เป็นสมุนไพรมีสรรพคุณแก้โรคเบาหวาน และลดความดันโลหิตสูงได้ รวมถึงแก้มะเร็ง บำรุงหัวใจ แก้ท้องผูกอีกด้วย

ชื่อวิทยาศาสตร์ Ludwigia adscendens (L.) H.Hara
วงศ์ ONAGRACEAE
ชื่อสามัญ Periwikle
ชื่อท้องถิ่น พังพวย ผักปอดน้ำ(เหนือ) หญ้านอน ผักแพงพวย
ชื่อพื้นเมือง : แพงพวยน้ำ, (กลาง); ผักแพง, ผักแพงพวย, พังพวย, แพงพวย

ลักษณะ

• ต้นผักแพงพวยเป็นไม้เลื้อย ที่ทอดตัวยาวไปตามพื้นดินและพื้นน้ำ ลำต้นจะมีสีชมพูอ่อนและมีนวมอ่อนนุ่มสีขาวคล้ายฟองน้ำเกาะอยู่ที่ลำต้น เพื่อช่วยในการพยุงต้นให้ลอยน้ำได้ ผักแพงพวย เป็นพืชใบเดี่ยว ใบเป็นรูปไข่สีเขียวเข้ม เป็นมัน ลำต้น อวบน้ำ ชูยอดขึ้นสูงได้ถึง 30 ซม.

  

• รากเป็นแบบรากพิเศษ เกิดตามข้อที่มีทั้งรากปกติและรากที่เป็นเนื้อเยื่อสีขาวเพื่อพยุงลำต้น

  

• ใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงเวียนสลับรอบต้น รูปไข่กว้าง 1- 1.5 ซม. ยาวได้ถึง 4 ซม. ผิวใบเกลี้ยงมัน
• ดอกสีขาว เป็นดอกเดี่ยวออกตามซอกใบ ขนาดผ่านศูนย์กลาง 1.5-2.5 ซม.กลีบเลี้ยงเชื่อมกันเป็นหลอด ปลายแยก 5 แฉกกลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปไข่กลับ โคนกลีบสีเหลือง ปลายกลีบเว้าตรงกลางเล็กน้อย เกสรผู้ 10 อัน รังไข่มีไข่จำนวนมาก

  

• ผล : เป็นแบบ capsule สีเขียวอ่อน เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ๆ มีขนปกคลุมเป็นแบบ capsule สีเขียวอ่อน เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลอ่อน ๆ มีขนปกคลุม ผล แห้งแล้วแตก รูปกระบองยา 2-3.5 ซม. ส่วนปลายมีกลีบเลี้ยงติดอยู่
• เมล็ด: เมื่ออ่อนมีสีขาวอมเขียว เมื่อแก่จะเป็นสีน้ำตาล เมล็ดรูป รียาว 1-1.3 มม.

ประโยชน์แพงพวย
ข้อมูลจากเอกสาร :ใช้ทำเป็นอาหาร
ข้อมูลจากภูมิปัญญาไทย :ใช้ทำเป็นผักลวกจิ้มน้ำพริกทำเป็นแกงส้ม

สรรพคุณ แพงพวย

• ทั้งต้น : รสเอียน แก้โรคเบาหวาน ลดความดันโลหิต
• ใบ : รสเอียน แก้โรคเบาหวาน บำรุงหัวใจ แก้มะเร็ง แก้ท้องผูกเรื้อรัง
• ราก : รสเอียน แก้บิด ขับระดู ขับพยาธิ ห้ามเลือด รักษามะเร็งในเม็ดเลือด ทำให้แท้ง
• ประโยชน์และสรรพคุณยาไทย
• ทั้งต้น ขับปัสสาวะ แก้โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ
• ใบ ดับพิษร้อนถอนพิษไข้ แก้พิษไข้ร้อน พอกดับพิษปวดแสบปวดร้อน