แพอาหารปลาแบบพอเพียง

ภาวะปัจจุบันปลาน้ำจืดจากแหล่งน้ำธรรมชาติมีน้อยลง ไม่เพียงพอต่อการบริโภค ไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด เกษตรกรส่วนหนึ่งได้หันมาเลี้ยงปลาน้ำจืดจำหน่าย แต่ก็ต้องประสบสภาวะขาดทุน หรือไม่ก็ได้กำไรน้อย ไม่คุ้มค่ากับการลงทุน เนื่องจากอาหารสำเร็จรูปมีราคาแพง การเลี้ยงปลาในแนวธรรมชาติแม้จะใช้เวลานานกว่าการเลี้ยงด้วยอาหารสำเร็จรูป แต่คุณภาพของปลาเหมือนกับปลาที่ได้จากแหล่งน้ำธรรมชาติ จึง ขายได้ในราคาสูง ประกอบกับต้นทุนน้อย จึงประกันได้ว่าคำว่าขาดทุนหรือกำไรน้อยไม่มีอย่างแน่นอน อยากมีรายได้มากๆก็ให้เพิ่มจำนวนบ่อมากขึ้น และขยันหาฟางข้างให้เพียงพอต่อการฤดูการเลี้ยงปลาและฤดูการเก็บเกี่ยว

การผลิตอาหารธรรมชาติสำหรับปลากินพืช อาหารปลาลดต้นทุนสูตรพ่ออินถา สมตา มีวัสดุที่ต้องเตรียมดังนี้

1. ไม้ปักหลักความยาวสูงกว่าระดับน้ำ 30 ท่อน
2. ฟางข้าวแห้ง 30 มัด ( ตามความเหมาะสม )
3. มูลวัว 2 กระสอบ
4. แกลบอ่อน 1 กระสอบ

วิธีทำ

1. นำไม้ที่เตรียมไว้ 30 ท่อนที่ความยาวสูงกว่าระดับน้ำในบ่อ มาปักให้แน่นบริเวณขอบบ่อปลา ให้ได้ลักษณะรูปสีเหลี่ยมตามที่ต้องการ เพื่อที่จะนำวัสดุใส่เข้าไป เป็นชั้นๆให้ได้ 3 ชั้น
2. ชั้นที่ 1-3 ฟางข้าว+มูลวัว+แกลบอ่อน ลงวางตามลำดับและสัดส่วนที่กำหนดไว้
3. ชั้นสุดท้ายนำฟางข้าวปิดทับหน้า จากนั้นทิ้งไว้ประมาณ 7 วัน ฟางข้าว+มูลวัว+แกลบอ่อน ที่ใส่ลงไปก็จะย่อยสลายกลายเป็นอาหารให้กับสัตว์น้ำและจะกินอาหารได้ตลอดตามธรรมชาติ เช่นกุ้ง หอย ปู ปลา เป็นต้น สูตรนี้เหมาะสำหรับปลาที่มีอายุตั้งแต่ 3 เดือนขึ้นไป เพราะจะกินอาหารได้ดีกว่าปลาอนุบาลวัยอ่อน

การให้ฟางข้าว เกษตรกรจะต้องกองฟางข้าวไว้ที่ริมบ่อ ส่วนหนึ่งให้จมน้ำ ควรวางฟางข้าวไว้ใต้ลม เพื่อให้ได้รับอากาศจากลมพัด และฟางจะได้ไม่กระจายไปทั่วบ่อ เมื่อฟางข้าวใยบ่อยุบตัวลงก็ดันฟางข้าวที่ขอบบ่อลงไป ปลาก็จะมากินฟางข้าวที่เน่าเปื่อย ปลาสวาย ปลาสลิด ก็จะมากินฟางข้าวโดยตรง ส่วนปลาทับทิมจะกิน หนอน แมลง และ ลูกไรที่เกิดจากการหมักของฟางข้าว การเลี้ยงปลาโดยวิธีนี้ไม่ต้องให้อาหารอื่นใดเลยนอกจากฟางข้าวเพียงอย่าง เดียว

การทำแพปลาให้อาหารปลาในบ่อ
วิธีทำอาหารเสริมเลี้ยงปลา ใช้ท่อพีวีซีต่อเป็นแพ ผูกตาข่ายรองด้านล่าง ใส่ฟางแล้วโรยปุ๋ยคอกทับ รดน้ำก่อนนำแพอาหารไปลอยในบ่อเลี้ยง

การเลี้ยงปลากินพืชมีหลากหลายวิธีการที่สามารถลดต้นทุนสำหรับเกษตรกรได้ โดยเฉพาะเกษตรกรที่เลี้ยงปลากินพืชเพื่อการบริโภค ขอนำเสนอวิธีการทำเป็นแพอาหารให้กิน เป็นวิธีที่ง่ายและใช้วัสดุในพื้นที่ ที่มีอยู่ในท้องถิ่นของเรามาใช้งานได้ สูตรแพอาหารปลานี้ ได้มาจากคุณสุพัต พุทธรรมา ในพื้นที่คุณสุพัต มีทั้งการเลี้ยงหมูหลุม การเลี้ยงกบในกระชัง เลี้ยงปลาปลูกผักปลอดสารพิษ เปิดเป็นศูนย์การเรียนรู้เรื่องการทำปุ๋ยชีวภาพสำหรับเกษตรกรด้วย

วัสดุอุปกรณ์มีดังนี้

1. ฟางแห้ง
2. ปุ๋ยคอก 30 ก.ก.
3. ท่อ PVT หน้าตัด 2 นิ้ว ยาว 1.5 เมตร กว้าง 0.80 เมตร (พร้อมข้อต่อ 4 ชิ้น)
4. ตาข่าย (ช่องตาข่าย 2 นิ้ว) ยาว 1.7 กว้าง 1 เมตร
5. เชือกฟาง

วิธีการทำ
นำเอาท่อพลาสติกมาต่อกันทำลักษณะเป็นแพ สี่เหลี่ยม นำตาข่ายผูกใส่เป็นฐานรองแพ เอาฟางใส่รองชั้นแรก ชั้นที่ 2 ตามด้วยปุ๋ยคอก กระจายตามความยาวของแพ เอาแพอาหารปลาที่ได้วางในบ่อปลา กวักน้ำใส่ปุ๋ยคอกชั้นบนพอหมาด จากนั้น ทิ้งไว้เพียง 7 วัน แพอาหารปลานี้ก็จะกลายเป็นแหล่งอาหารชั้นเลิศ ที่ปลาจะค่อยๆมาแทะกินเศษฟางที่เปื่อยยุ่ยด้านล่างแพ และยังเป็นที่อยู่ของแพงตอลต่างๆ ที่จะสร้างความสมบูรณ์ของแหล่งอาหารปลาในบ่อปลาแบบธรรมชาติ ลงทุนเพียงแค่อุปกรณ์เพียงครั้งเดียว ลดปัญหาอาหารปลาราคาแพง

สาระสำคัญ
ใน 1 บ่อ ปลา ไม่ควรจะทำแพอาหารปลามากเกินกว่า 2 แพ เพราะถ้ามากเกินไปจะทำให้เกิดเป็นน้ำเน่าเสีย และสาเหตุที่ต้องทำเป็นลักษณะแพอาหารอย่างดีนั้น คือ ฟางที่เปื่อยยุ่ยทุกวันจะจมน้ำ จึงต้องทำใหม่บ่อยครั้ง แต่ถ้าหากที่เป็นแพอาหาร มีตาข่ายรอง จะทำให้ปลาได้ค่อยๆ แทะ กินทีละน้อย และแพอาหารจะอยู่ได้ในระยะเวลา 1 เดือน สามารถทำได้ต่อเนื่องตลอดทุกเดือน

ศูนย์ทางด่วนข้อมูลการเกษตร * 1677