ชมพู่มะเหมี่ยว บำรุงกระดูกและฟัน

ชมพู่มะเหมี่ยวมีประโยชน์มาก โดยมีทั้งวิตามินเอและวิตามินซีสูง ป้องกันโรคหวัด เลือดออกตามไรฟัน มีแคลเซียมและฟอสฟอรัสบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง และนอกจากนั้น ผลไม้สีแดงอย่างชมพู่ม่ะเหมี่ยวก็ยังมีสารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ซึ่งเป็นสารที่นี้ช่วยลบล้างสารก่อมะเร็ง แถมสารแอนโทไซยานินยังออกฤทธิ์ในการขยายเส้นเลือด ช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจ และอัมพาตได้อีกด้วย ชื่อสามัญ: Pomerac, Malay Apple ชื่อวิทยาศาสตร์ : Syzygium malaccense (L.) Merrill & Perry ชื่อวงศ์: MYRTACEAE ชื่ออื่น ชมพู่สาแหรก ม่าเหมี่ยว ชมพู่แดง ชมพู่ม่าเหมี่ยว ชมพู่มะเหมี่ยว เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 6-15 เมตร แผ่กิ่งก้านสาขามาก

• ลำต้น มีเปลือกสีน้ำตาลอ่อนผิวเรียบเป็นไม้ผล เรือนยอดทรงกลมหนาทึบ เป็นไม้ผลที่ปลูกไว้ที่บ้าน ชมพู่มะเหมี่ยวเป็นไม้ผลที่มีระบบรากไม่เป็นอันตรายต่อตัวบ้าน อีกทั้งโตช้า จึงเหมาะสมจะปลูกไว้ประจำบ้านที่สุด
• ใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงตัวแบบตรงข้างสลับกันเป็นคู่ ๆ (decussate) ใบอ่อนสีชมพูใบแก่ขนาดใหญ่รูปร่างมน ใบ รูปรีปลายใบแหลมฐานใบมนขอบใบเรียบ ขนาดกว้าง 8-12ซม. ยาว 15-25 ซม. เนื้อใบหนาผิวใบเป็นมันใบแก่สีเขียวเข้ม ท้องใบจะเห็นเส้นกลางใบ 20-26 คู่ ปลายเส้นแขนงใบจะจดกันก่อนถึงขอบใบ
• ดอก ดอกช่อแบบ cyme ประกอบด้วยดอก 3-5 ดอก ออกตามกิ่งที่มีขนาดใหญ่ (cauliferous) ดอกมี ขนาดใหญ่สีชมพูเข้มหรือสีแดง มีเกสรตัวผู้และก้านชูเกสรเป็น สีชมพูเด่นชัด ติดอยู่โดยรอบที่ขอบของฐานรองดอกจะอยู่ แยกกัน ขนาดยาว 4-5 ซม. มีกลีบรองดอก 4 กลีบ และมีกลีบดอก 4 กลีบ เกสรตัวเมียมีรังไข่ฝังอยู่ใน ฐานรองดอกตรงกลาง (inferior overy) มี 2-3 locules ออกดอกระหว่างเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน
• ผลอ่อนนุ่มแบบ berry ส่วนของผลมีชั้นของกลีบเลี้ยงติดอยู่ที่ด้านขั่วของผล (calyx persistant และ stigma persistant) มีเมล็ดใหญ่ 1 เมล็ด สุกสีแดง หรือขาวลายแดงและสีขาว

ลักษณะทางธรรมชาติ

• ปลูกได้ทุกพื้นที่ ทุกภาค และทุกฤดูกาล เจริญเติบโตได้ดีทั้งในดินดำร่วนและดินเหนียว มีอินทรีย์วัตถุมากๆ ระบายน้ำดี ต้องการความชื้นสูงทั้งในดินและความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศ การมีกล้วยแซมแทรกระหว่างต้นหรือแถวปลูกจะช่วยให้มะเหมี่ยวสมบูรณ์อยู่เสมอ
• ต่างจากชมพู่อื่นตรงที่ต้นยิ่งแก่หรือยิ่งอายุมาก ยิ่งให้ผลดก ผลใหญ่ และคุณภาพดี โดยไม่ต้องตัดแต่งกิ่งทำสาว
• ออกดอกติดผลจากทุกด้านของกิ่งแก่อายุข้ามปี ต้นที่สมบูรณ์มากๆออกดอกติดผลตามลำต้นแม้แต่ที่โคนรากก็ออกดอกติดผลได้ด้วย
• ออกดอกติดผลตลอดปีแบบไม่มีรุ่น การออกดอกจากท้องกิ่งมักออกพร้อมกันทั้งกิ่ง และกิ่งใดออกดอกติดผลจนเก็บเกี่ยว แล้วเว้นระยะประมาณ 3-4 เดือนก็จะออกดอกชุดใหม่อีก
• ขยายพันธุ์ด้วยวิธีตอน. ทาบกิ่ง. ติดตา. เสียบยอด. ต้นที่ปลูกโดยการเพาะเมล็ดเสริมรากเปลี่ยนยอดจะโตเร็ว ให้ผลดก และคุณภาพดีโดยต้นไม่โทรม การเพาะเมล็ดด้วยเมล็ดที่สมบูรณ์ 1 เมล็ดเมื่อนำไปเพาะจะเกิดต้นกล้า 4-7 ต้น ใช้ขยายพันธุ์ได้ทุกต้นโดยไม่กลายพันธุ์
• ให้ผลผลิตได้ 2-3 ปีหลังปลูก เมื่อผลผลิตรุ่นแรกออกมาแล้วรุ่นต่อไปก็จะออกตามมาเรื่อยๆ
• ทนต่อสภาพน้ำท่วมขังค้างนานได้ดี
• เนื่องจากมะเหมี่ยวออกดอกติดผลแบบไม่มีรุ่น หลังจากที่ต้นเริ่มให้ผลผลิต

ชมพู่มะเหมี่ยวสามารถทานได้ทั้งผลสุก และเกสร ซึ่งมีรสเปรี้ยว การขยายพันธุ์ เมล็ด กิ่งตอน ถิ่นกำเนิด ประเทศมาเลเซีย ในประเทศไทย ปลูกได้ทุกภาค สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมคือ บริเวณสวนที่มีความชุ่มชื้นตามสวนริมน้ำ ส่วนที่ใช้บริโภค ยอด ผลสุก (เนื้อหุ้มเมล็ด) เกสรตัวผู้ คุณค่าทางอาหาร คุณค่าทางอาหารของผลชมพู่มะเหมี่ยวในส่วนที่กินได้ 100 กรัม และสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายประกอบด้วย

• Cal 28 Unit
• Moist ure 91.7 %
• Protein 0.3 Gm.
• Fat 0.1 Gm.
• CHO 6.5 Gm.
• Fibre 1 Gm.
• Ash . 0.4 Gm
• Ca 2 mg.
• P 8 mg.
• Fe 0.6 mg.
• A.I.U 108
• B1 0.01 mg.
• B2 0.04 mg.
• Niacin 0.3 mg.
• C 20 mg.

การปรุงอาหาร เกสรตัวผู้นำมายำ ยอดใช้รับประทานเป็นผักสด ผลสุก รับประทานได้เป็นผลไม้ รสหวานอมเปรี้ยว สรรพคุณ รากแก้คัน แก้ไข้ ขับปัสสาวะ เปลือกราก ขับประจำเดือน ใบ แก้บิด