มะกอกป่าเป็นผลไม้ที่ให้ผลได้ตลอดปี แหล่งที่พบมะกอกป่า ในบ้านเราสามารถพบได้ทุกภาค เพราะขึ้นได้ทั่วไปตามป่าเบญจพรรณและป่าแดงทั่วไป โดยต้นมะกอกนั้นมีถิ่นกำเนิดในเอเชีย ตั้งแต่อินเดีย มาเลเซียจนถึงประเทศอินโดนีเซีย
มะกอกป่า ANACARDIACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์ Spondias pinnata (L.f.) Kurz
ชื่ออื่น กราไพ้ย ไพ้ย (กะเหรี่ยง กาญจนบุรี) กอกกุก กูก (เชียงราย) กอกเขา (นครศรีธรรมราช) กอกหมอง (ชาน ภาคเหนือ) ไพแซ (กะเหรี่ยง เชียงใหม่)
ชื่อสามัญ Hog Plum
มะกอกป่าเป็นไม้ต้น ผลัดใบ สูง 525 ม. เปลือกต้นสีเทาค่อนข้างเรียบ ใบ ประกอบแบบขนนกปลายคี่ ก้านใบยาว 525 ซม. มีใบย่อย 46 คู่ แผ่นใบย่อยรูปขอบขนาน หรือรูปรี กว้าง 1.510.5 ซม. ยาว 426 ซม. ปลายแหลม หรือเรียวแหลม โคนกลม หรือมนเบี้ยว ขอบเรียบ หรือเป็นคลื่น เส้นแขนงใบย่อย 1024 คู่ ปลายเส้นจรดกันเป็นเส้นขนานขอบใบ ก้านใบย่อยยาว 0.20.7 ซม. ดอก เล็ก สีขาว ออกเป็นช่อที่ปลายยอด ผล รูปรี หรือรูปไข่แกมรูปขอบขนาน กว้าง 2.53.5 ซม. ยาว 3.54.5 ซม. สีเหลือง อมเขียว ฉ่ำน้ำ เมล็ด มี 1 เมล็ด มีรอยแผลเป็น 5 รอย
ต้นไม้ เป็นไม้ต้น ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบสูง 10 – 40 ม. ลำต้นเปลาตรง โคนเป็นพูพอนต่ำๆ เรือนยอด เป็นพุ่มกลมโปร่ง ๆ กิ่งอ่อนเกลี้ยงและมีรอยแผลใบปรากฎอยู่ เปลือกนอก สีเทา หนา มีต่อมระบายอากาศมาก เปลือกใน มีทางสีชมพูสลับขาว เรียบ
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม พบตามป่าดิบแล้งทั่วไป ป่าทุ่ง ขึ้นกลางแจ้งและทนต่อแสงแดดได้ดี มะกอกป่ามีการกระจายพันธุ์ทั่วไปในป่าเบญจพรรณและป่าดิบชื้น ที่ความสูงจากระดับทะเลปานกลาง 50500 ม.
การปรุงอาหาร ยอดอ่อน ใบอ่อน รับประทานเป็นผักสดร่วมกับน้ำพริก ลาบ ก้อย เต้าเจี้ยวหลน ผลสุก นำไปปรุงเป็นเครื่องเทศปรุงรสโดยหั่นเป็นชิ้นใส่ส้มตำมะละกอ หรือพล่ากุ้ง
ลักษณะพิเศษ ยอดอ่อน ใบอ่อน รสเปรี้ยวอมหวานเล็กน้อย สรรพคุณแก้โรคธาตุพิการ แก้บิด ผลสุก รสเปรี้ยวเย็น หวานฝาด ทำให้ชุ่มคอแก้กระหายน้ำ แก้เลือดออกตามไรฟัน
ส่วนที่ใช้เป็นอาหาร
ผล ผลสดมีรสเปรี้ยว ใช้รับประทานแก้กระหายน้ำได้ดี ใช้ตำน้ำพริก ส้มตำ และใช้ประกอบอาหารอื่น ๆ ที่ต้องการรสเปรี้ยวและยังเป็นอาหารของสัตว์ป่าได้ดีมาก นายพรานบ้านป่ามักเฝ้าต้นมะกอกเพื่อรอส่องสัตว์ป่าที่มากินผลที่ร่วงหล่น
ยอดอ่อนและใบอ่อน ใช้รับประทานเป็นผักสดกับสัมตำ ลาบ น้ำตกและอาหารประเภทยำที่มีรสจัด น่าแปลกก็ตรงที่เปลือกมะกอกป่า ชาวเหนือนิยมสับผสมลงในลาบ ช่วยให้รสชาดไม่เลี่ยนอร่อยขึ้น
ด้านสมุนไพร ส่วนที่ใช้เป็นสมุนไพรและมีสรรพคุณคือ
ป้ายคำ : ผลไม้