การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในปัจจุบันเกษตรกรมีปัญหาในเรื่องต้นทุนการผลิตที่สูง ซึ่งต้นทุนส่วนใหญ่จะเป็นค่าอาหารปลาประมาณ 60 % ส่วนที่เหลือจะเป็นค่าพันธุ์ปลา และค่าบริหารจัดการปัญหาหลักๆ ของเกษตรกรเรื่องการเลี้ยงปลา
จากปัญหาดังกล่าว กรมประมง โดยสำนักงานประมงจังหวัดเพชรบูรณ์ จึงได้นำเอาแนวทางในการเลี้ยงสัตว์น้ำแบบลดต้นทุน โดยหาวิธีลดต้นทุนอาหารปลาซึ่งเป็นต้นทุนหลักที่ใช้ในการเลี้ยงปลาโดยการใช้หญ้าเนเปียร์ปากช่อง ๑ มาทดแทนอาหารเม็ดในการลี้ยงปลา
ข้อดี
ข้อดีการเลี้ยงปลากินพืชแบบผสมผสาน
หญ้าเนเปียร์ หรือหญ้าขน เป็นหญ้าที่มีคุณค่าทางอาหารสูงมากชนิดหนึ่งในบรรดาหญ้าทุกชนิด จึงเหมาะแก่การนำมาเป็นอาหารสัตว์ ทั้ง ม้า วัว ควาย รวมทั้งสัตว์น้ำ นั่นคือปลากินพืช วันนี้มีเทคนิคพิเศษเรื่องหญ้าเนเปียร์เร่งการเจริญเติบโตของปลากินพืช และเป็นการประหยัดต้นทุนในเรื่องของอาหารมาฝากกัน จากการแนะนำของ คุณอนันต์ เนตรหาญ เกษตรกรผู้ประสบความสำเร็จจากการทำการเกษตร 1 ไร่ 1 แสน อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี มีวิธีการดังนี้
นำหญ้าเนเปียร์มาสับละเอียด 3 กก. คลุกเคล้ารวมกันกับหัวเชื้อจุลินทรีย์ EM 20 ซีซี ละลายน้ำ 1 ลิตร ก่อนนำไปเลี้ยงปลาให้ผสมหญ้าเนเปียร์กับหัวอาหารปลา ในอัตรา1:1 จากนั้นนำมาให้ปลากิน เช้า-เย็น เท่านี้ก็จะได้อาหารปลากินพืชที่สามารถช่วยประหยัดต้นทุน ลดค่าใช้จ่ายได้มากเลยทีเดียว และยังช่วยให้ปลาที่เลี้ยงด้วยหญ้าเนเปียร์ โตเร็ว เนื้อแน่น เป็นที่ต้องการของตลาดอีกด้วย
หญ้าเนเปียร์สูตรเลี้ยงปลาดุกโดยใช้หญ้าเนเปียร์ 10 ส่วน ผสมกับรำข้าว 6 ส่วน ปลาเล็กปลาน้อยอีก 1 ส่วน เมื่อนำมาบดให้เข้ากับหญ้าเนเปียร์จะมีโปรตีนสูงประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์ รำข้าวมีโปรตีน 18 เปอร์เซ็นต์ โดยรำข้าวจะช่วยในการทำให้อาหารปลามีแรงยึดเกาะ ในส่วนของปลาเล็กปลาน้อยนอกจากมีโปรตีนเต็มร้อยแล้วยังมีกลิ่นหอม เป็นที่ชื่นชอบของปลาดุกอีกด้วย
อีกสูตรคือหญ้าเนเปียร์พันธุ์ปากช่อง 1 นำมาสับละเอียดให้ได้ 10 กิโลกรัม ผสมกับรำละเอียด 6 กิโลกรัม และอาหารปลาดุกโปรตีน 25 เปอร์เซ็นต์ อีก 1 กิโลกรัม บดด้วยเครื่องบดเนื้อ ได้อาหารปลารวม 17 กิโลกรัม
อาหารสูตรนี้ใช้เลี้ยงปลาได้ทั้งสดและแห้ง ปลอดจากฮอร์โมนเร่งโต และไม่ทำให้น้ำเน่าเสีย ใช้ระยะเวลาเลี้ยงเท่ากับอาหารสำเร็จรูป ปลาดุกที่ได้จะมีเนื้อแน่น มันน้อย ขายเป็นเนื้อปลาปลอดสารพิษส่งออกไปต่างประเทศได้ และยังใช้เลี้ยงปลากินพืชได้ผลดีเช่นเดียวกัน
และอีกสูตรคือ เอาหญ้า เนเปียร์เนี่ย มาบดๆๆๆ โดยเครื่องบดหญ้า และนำมาคลุกเคล้าผสมกับหัวอาหาร ในอัตราส่วน 70:30 (หญ้า 70 : หัวอาหาร 30) และให้ปลากินในปริมาณเท่าเดิม และให้แค่ เช้า และเย็น
สูตรอาหารปลาดุกประหยัดต้นทุนด้วยหญ้าเนเปียร์
ปัญหาของเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลาดุกในปัจจุบันนี้ คือ ปัญหาเรื่องต้นทุนการผลิตปลาดุกเพื่อให้ได้มาตรฐานอาหารปลอดภัย ทั้งค่าอาหารปลาที่ราคาแพงมากกว่าราคาปลาดุกที่เลี้ยง ดังนั้นเกษตรกรผู้เลี้ยงปลาดุก จึงต้องหาวิธีการลดต้นทุนการผลิต และวันนี้ ดร.คณิศร ฉิมพลี ผู้อำนวยการโรงเรียนแก้หนี้ แก้จน ต.ไทยสามัคคี อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา ได้แนะนำสูตรอาหารปลาดุกประหยัดต้นทุนด้วยหญ้าเนเปียร์ ด้วยขั้นตอนการทำ ดังนี้
ส่วนผสม
วิธีการทำ
นำหัวอาหารปลาดุกแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที จากนั้นนำหญ้าเนเปียร์ อายุ 45 วันขึ้นไป 2 กิโลกรัม มันเส้น 2 กิโลกรัม ไปบดให้ละเอียดจากนั้นนำไปผสมกับรำอ่อน 2 กิโลกรัม ผสมน้ำเปล่า 2 ลิตร จากนั้นคลุกเคล้าส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากันเพียงเท่านี้ก็สามารถนำไปให้ปลาดุกได้เลย
ประโยชน์
ที่มา
สำนักงานประมงจังหวัดนครปฐม โทร. (034)340-034-6
สำนึกรักบ้านเกิด จ.นครราชสีมา
ป้ายคำ : สัตว์น้ำ