อาหารเลี้ยงปลาดุก หลากหลายสูตร

ปลาดุกเป็นปลาที่เลี้ยงง่าย ก่อนอื่นคุณก็เตรียมบ่อเพื่อการเลี้ยงก่อน ว่าแต่ว่าบ่อที่จะเลี้ยงเคยเลี้ยงปลามาก่อนหรือเปล่า ถ้าไม่เคยก็ต้องเอาน้ำเข้าบ่อเพื่อเป็นการทำให้กรดและด่างหมดไปก่อนประมาณ 10 วัน จากนั้นก็เอาน้ำเข้าบ่อแล้วพักไว้ อีก 1 วัน จากนั้นก็เตรียมในส่วนของพันธุ์ปลาดุกที่เราเตรียมไว้แกะปากถุงออกแล้วนำไปใส่ไว้ในบ่อเพื่อให้ปลาว่ายออกมาเอง อาหารก็ให้เป็นเวลาวันละประมาณ 2 มื้อก็พอ

รวมสูตรวิธีการทำอาหารเลี้ยงปลาดุกไว้ใช้เอง วิธีการลดต้นทุนค่าอาหารในการเลี้ยงสัตว์น้ำ

สูตรการทำอาหาร อย่างประหยัด สูตรที่ 1
สูตรลุงบุญเป็ง จันต๊ะภา เจ้าของศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชน ต.ไม้ยา อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย
1. น้ำหมักชีวภาพ ใช้วัสดุปริมาณ 30 กิโลกรัม ประกอบด้วย
ส่วนผสม

1. พ.ด.2 1 ซอง
2. ปูนาทุบ หรือปลาทั้งตัว หรือ เนื้อหอยเชอรี่ 15 กิโลกรัม
3. กากน้ำตาล 5 กิโลกรัม
4. ผลไม้สุก เช่น มะละกอ แตงโม กล้วย 5 กิโลกรัม
5. รำละเอียด 5 กิโลกรัม

วิธีทำ
นำวัสดุทั้ง 5 ชนิด ผสมคลุกเคล้ากัน แล้วใส่ถุงพลาสติก ปิดฝาไม่ต้องสนิท หลังจากนั้นหมักไว้อย่างน้อย 3 วัน นำมาใช้งานได้
ประโยชน์ของน้ำหมักชีวภาพ น้ำที่ใช้เลี้ยงสัตว์น้ำไม่เน่าเสีย ไม่มีกลิ่นเหม็น ไม่ต้องเปลี่ยนน้ำระหว่างการเลี้ยง
ปริมาณที่ใช้ 1 ช้อนโต๊ะ ต่อพื้นที่บ่อ 1 ตารางเมตร ต่อ 1 วัน

2. อาหารสูตรลุงเป็ง ประกอบด้วย

ส่วนผสม

1. ปุ๋ยหมัก 100 กิโลกรัม
2. รำละเอียด 20 กิโลกรัม
3. ปลาป่น 1 กิโลกรัม
4. เนื้อหอยเชอรี่ 1 กิโลกรัม
5. ปูนาบด 1 กิโลกรัม(กรณีไม่มีหอยเชอรี่และปูนา ให้ใช้ปลาแทนได้)
6. น้ำหมักชีวภาพ 1 ลิตร

วิธีทำ
นำวัสดุทั้ง 6 อย่างมาคลุกเคล้าให้เข้ากันและผสมน้ำให้มีความชื้น 60 % (บีบด้วยมือแล้วคลายวัสดุจะจับตัวกัน ไม่แตก) ใส่ลงในถังพลาสติก ปิดฝาไม่ต้องสนิท หมักไว้เป็นเวลา 7 วัน นำมาใช้งานได้

สูตรการทำอาหาร อย่างประหยัด สูตรที่ 2
ส่วนผสม

1. ข้าวเหนียวนึ่ง 1 กก
2. รำอ่อน 2 ขีด
3. น้ำหมัก 2 ช้อนแกง

วิธีการหมัก

1. นำข้าวเหนียวมาโคลก ให้เหนียวพอประมาณ
2. เติมน้ำหมักลงไป 2 ช้อนแกง
3. รำอ่อนที่เตรียมไว้นำมาคลุกเคล้ากับข้าวเหนียวที่โคลกแล้ว
4. พอที่แล้วนำมาปั้นขนาดเท่าลูกกลอน
5. เสร็จแล้วนำไปตากแดดไห้แห้งสามารถเก็บไว้เป็นอาหารปลา สามารถลดต้นทุนได้เป็นอย่างดี

สูตรการทำอาหาร อย่างประหยัด สูตรที่ 3
ส่วนผสม

1. รำละเอียด 2 กระสอบปุ๋ย
2. กากมะพร้าว 1 กระสอบปุ๋ย
3. ปลาป่น 6 กิโลกรัม
4. กากถั่วเหลือง 6 กิโลกรัม
5. จุลินทรีย์ EM 1 ลิตร
6. กากน้ำตาล 1 กิโลกรัม
7. น้ำมันพืช 1 2 ลิตร

วิธีทำ

1. นำส่วนผสมข้อ 1 1 กระสอบ ข้อ 2,3,4 คลุกให้เข้ากัน
2. นำส่วนผสม ข้อ 5,6 ผสมน้ำ 20 ลิตร เพื่อคลุกเคล้าส่วนผสม ข้อ 1 หมักไว้ 12 ชั่วโมง
3. นำส่วนผสมที่หมักไว้ในข้อ 1,2 ผสมกับรำละเอียด 1 กระสอบและน้ำมันพืช 1 2 ลิตรคลุกเคล้านำเข้าเครื่องอัดเม็ดผึ่งแดด 2 วัน เก็บไว้ได้ 2 เดือน

สูตรการทำอาหาร อย่างประหยัด สูตรที่ 4
ส่วนผสม

1. กากน้ำตาล
2. ปลายข้าวสาร
3. รำละเอียด
4. ข้าวโพดบด
5. ปลาป่น
6. กากถั่วเหลือง
7. กล้วยสุก มะละกอสุก (จะเป็นยาถ่ายของปลา)
8. วิตามิน

วิธีการทำอาหารปลาดุก
นำส่วนผสมมาอย่างละเท่าๆกัน แล้วนำมาต้มให้สุก แล้วนำมาปั้นเป็นก้อนกลมๆ แล้วนำวิตามินมาโรยที่ก้อนอาหารที่เราปั้นไว้สักนิดนึง เพื่อที่จะทำให้ปลาคลายเครียดและเจริญเติบโตดีขึ้น

สูตรการทำอาหาร อย่างประหยัด สูตรที่ 5

ส่วนผสม

1. หอยเชอรี่ 2 กก.
2. มันสำปะหลัง 1 กก.
3. เมล็ดข้าวโพดที่แก่จัด 1 กก.
4. ข้าวเหนียวแห้ง 1 กก.
5. กล้วยสุก 1 กก.
6. ใบกระถินสด 1 กก.
7. กากมะพร้าว 1 กก.
8. รำอ่อน 1 กก.
9. ผงฟู 1 กก.

วิธีการทำ

1. นำหอยเชอรี่ไปต้มแล้วแกะเอาตัวหอยออกมา สับให้ละเอียด
2. นำมันสำปะหลังมาสับให้ละเอียด
3. นำมันสำปะหลัง ข้าวโพด มาโขก ให้ละเอียด
4. นำส่วนผสมทุกอย่างมาปั่นรวมกัน ด้วยเครื่องผสมปั่นผสมปุ๋ย
5. นำสวนผสมทั้งหมดมาใส่ที่เครื่องร่อนที่ใช้สำหรับทำปุ๋ยเม็ด เพื่อจะให้เป็นอาหารเม็ดแล้วนำมาผึ่งลมให้แห้ง
6. ถ้าไม่เครื่องร่อน ก็ปั่นให้เป็นก้อนกลม ๆ แล้วนำไปผึ่งลมให้แห้ง ก็ได้เช่นกัน

สูตรการทำอาหาร อย่างประหยัด สูตรที่ 6

ส่วนผสม

1. ขี้วัว หรือ ขี้ควาย แห้ง 2 ส่วน
2. กากมะพร้าว หรือ กากถั่วเหลือง 2 ส่วน
3. รำละเอียด (รำอ่อน) 2 ส่วน
4. ไส้ปลา หรือ ไส้ไก่ หรือ ปลาบด หรือ ไข่ไก่ ไข่เป็ด 2 ส่วน (ทำอาหรปลานิลไม่ต้องใช้)
5. ใบกระถิน หรือผักตบ หรือ ผักบุ้ง (หั่นละเอียด 1 ส่วน
6. ข้าวจ้าว หรือ ปลายข้าว ที่นึ่งสุกแล้ว 1 ส่วน
7. จุลินทรีย์ที่ขยายแล้วพอประมาณ (ใช้เฉพาะทำอาหารปลานิล)

อุปกรณ์ที่ใช้ในการผสมอาหาร

1. ถุงมือยาง 1 คู่
2. กะละมังขนาดตามต้องการ 1 ใบ
3. เครื่องบดเนื้อ 1 เครื่อง

วิธีทำ

1. นำวัสดุฯ ตามข้อ 1 ถึง ข้อ 6 ใส่ในกะละมังแล้วคลุกให้เข้ากัน
2. นำจุลินทรีย์ที่ขยายแล้ว (ทำอาหารปลาดุก/กบให้ใช้น้ำธรรมดา) เทผสมพอประมาณและคลุกเคล้ากับวัสดุให้เข้ากัน เพื่อให้มีความชื้น ประมาณ 60% (สังเกตุได้จากเมื่อนำมาปั้นเป็น
3. นำอาหารปลาที่ผสมแล้วเข้าเครื่องบด เพื่อบดออกมาให้เป็นเส้น แล้วนำไปตากแห้งโดยตากใส่แผ่นสังกะสี หรือให้ปลากินสดๆ ก็ได้ (หากจะให้อาหารละเอียดมากขึ้นให้บด 2 ครั้ง)

การให้อาหาร
ปลาเล็ก ตั้งแต่เริ่มเลี้ยงจนปลามีอายุ 1 เดือน ควรให้อาหารสด
(เมื่อบดเสร็จให้ปั้นเป็นก้อนกลมๆ ใช้ภาชนะรอง หย่อนลงในบ่อปลา) เมื่อปลาอายุครบ 1 เดือน จึงให้อาหารแห้ง

สูตรอาหารปลากินเนื้อแบบประหยัด สูตรที่ 7

1. ปลาป่นหรือหอยเชอรี่ 5 กก
2. ปลายข้าวต้มสุก 1 กก.
3. ข้าวโพดป่น 1 กก.
4. พืชสีเขียว เช่น ผักบุ้ง กระถิน ฯลฯ 1 กก.
5. รำละเอียด 2 กก.
6. เกลือ 2 ขีด
7. ผลไม้สุก เช่น กล้วยน้ำว้า/ฟักทอง/มะละกอ (อะไรก็ได้) 1 กก.
8. กากน้ำตาล 5 ช้อนโต๊ะ,
9. จุลินทรีย์ EM หรือน้ำจุลินทรีย์ 2 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ
นำหอยเชอรี่มาบดทั้งเปลือก/ปลาป่น ข้าวโพดป่น จากนั้นนำส่วนผสมทั้งหมดมาใส่ในกะละมัง ตามอัตราส่วนกำหนดข้างต้น โดยการผสมวัตุดิบนั้น ให้เอาส่วนที่เป็นน้ำผสมกันก่อนแยกต่างหาก (EM+กากน้ำตาล+น้ำเล็กน้อย) จากนั้นค่อยนำมาเทใส่รวมกับส่วนผสมอื่นๆ ผสมให้เข้ากัน หากต้องการทำให้เป็นเม็ดก็นำเข้าเครื่องอัดเม็ด โดยขนาดนั้นสามารถเลือกได้ตามต้องการ (ตามขนาดปลา)หรือจะปั้นเป็นก้อนก็ได้ จากนั้น นำไปผึ่งลมให้แห้ง
หมายเหตุ
1) หากหาวัตถุดิบได้โดยไม่ต้องซื้อจะลดต้นทุนลงได้อีก
2) ถ้าไม่มีกากถั่วเหลืองให้เพิ่มเนื้อหอยเชอรี่ทดแทนในสูตรนี้