ถ่านแกลบปรับปรุงดิน ช่วยลดโลกร้อน
แต่ละปีการผลิตข้าวของประเทศไทยได้แกลบออกมามากกว่า 4 ล้านตัน แกลบจึงหาได้ง่าย ราคาถูก ขนย้ายได้สะดวก ศาสตราจารย์เกียรติคุณ คาซูทะเคะ คิวม่า มหาวิทยาลัยเกียวโต ได้เล็งเห็นประโยชน์ของแกลบในการปรับปรุงดิน จึงพัฒนาเตาเผาถ่านแกลบต้นแบบ ในรูปแบบถัง 200 ลิตร ไว้ใช้ในระดับครัวเรือนขึ้นเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2551 จากนั้นมอบให้ ดร.ประทีป วีระพัฒนนิรันดร์ มูลนิธิพลังนิเวศและชุมชน ร่วมกับศูนย์ฝึกอบรมวิศวกรรมเกษตร สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ดำเนินการพัฒนาและเผยแพร่ ต่อมาเครือข่ายกองทุนพี่ช่วยน้องและเพื่อนโดยคุณหมิง ณัฐวุฒิ ทาสอนพันธุ์ ได้ไปเรียนรู้และนำมาพัฒนาต่อยอด พัฒนาเป็น “เตาเผาถ่านแกลบมหัศจรรย์” ในปัจจุบัน
ถ่านแกลบ เป็นวัสดุที่หาได้ง่าย ราคาถูก น้ำหนักเบา ขนส่งง่าย ไม่มีปัญหาน้ำท่วมขัง เมื่อผสมกับดิน ทำให้ดินเบาปรับปรุงสภาพทางกายภาพดิน เช่น การระบายอากาศ การซึมซับน้ำ การอุ้มน้ำ ทำให้ดินเหนียวเมื่อแห้งไม่แตกระแหง ลดความเป็นกรดของดิน เพิ่มอุณหภูมิดิน กระตุ้นการทำงานของจุลินทรีย์ดิน ไม่มีเชื้อโรค นอกจากนั้น ในการผสมถ่านแกลบลงไปในดิน ท่านยังได้มีบทบาทในการช่วยลดภาวะโลกร้อน เนื่องจากถ่านแกลบเป็นคาร์บอน มีความทนทานต่อการย่อยสลายโดยจุลินทรีย์และสูญหายไปจากดินได้ยาก ดังนั้นจึงสะสมอยู่ในดิน เป็นการเพิ่มคาร์บอนให้แก่ดินแทนที่จะเผากลายเป็นก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์สู่บรรยากาศอันเป็นตัวการหนึ่งของภาวะโลกร้อน
คุณสมบัติทางกายภาพและเคมี
สมบัติทางกายภาพ
เมื่อเริ่มเผาแกลบดิบ 50 กก./เตา น้ำหนักจะลดลงประมาณ 50% จะได้ถ่านแกลบประมาณ 25 กก. ความหนาแน่น 0.1 กรัม/ซีซี ซึ่งเบากว่าดิน 10 เท่า โครงสร้างถ่านแกลบจะมีลักษณะพรุนหรือมีช่องว่าง 80% และอุ้มน้ำได้ 40%
สมบัติทางเคมี
ถ่านแกลบมีแร่ธาตุ 20% การเผาแกลบดิบ 50 กก. จะได้น้ำส้มควันแกลบ 15 ลิตร ถ่านแกลบ 25 กก. มีแร่ธาตุ 9 กก. และคาร์บอน 16 กก. ในบรรดาแร่ธาตุที่ถูกเผานี้มีซิลิก้า 95% ส่วนใหญ่อยู่ใรูปที่ละลายน้ำและเป็นประโยชน์ต่อพืช ดังนั้นถ่านแกลบจึงเป็นวัสดุที่มีประสิทธิภาพที่ให้ซิลิก้าแก่พวกธัญญพืชต่างๆ โดยเฉพาะข้าวและอ้อย มีโพแทสเซียม และฟอสเฟต 2.25% และ 0.35% ซึ่งละลายน้ำได้ เนื่องจากมีโพแทสเซียมสูง ทำให้ถ่ายแกลบมีสมบัติเป็นด่าง pH มักสูงกว่า 8
การใช้ประโยชน์
ถ่านแกลบ
อัตราส่วนของการผสมควรเป็น 20% โดยปริมาตร หรือร้อยละ 2 โดยน้ำหนัก
ปลูกพืช ถ่านแกลบ 4-5 กิโลกรัม/พื้นดิน 1 ตารางเมตร ลึก 15 เซนติเมตร
ผสมดินใส่กระถาง ใช้แกลบ 3 กิโลกรัม ดิน 100 กิโลกรัม
เหมาะสำหรับปรับดินให้ร่วนซุย อุ้มน้ำ สำหรับปลูกไม้ดอกไม้ประดับ พืชผัก พืชสมุนไพร ฯลฯ ใส่รวมกับปุ๋ยคอกหรืออินทรียวัตถุอื่นๆ
น้ำส้มควันแกลบ
น้ำส้มควันแกลบที่เก็บได้ยังไม่สามารถใช้ประโยชน์ได้ทันที ต้องทำให้บริสุทธิ์เสียก่อน โดยการปล่อยให้ตกตะกอน ใช้เวลาประมาณ 90 วัน ชั้นบนเป็นน้ำมันใส ชั้นกลางเป็นของเหลวสีชาว (ใช้เฉพาะส่วนนี้) และชั้นล่างเป็นของเหลวขึ้นสีดำ ความเข้มข้น 100% รักษาแผลสด แผลถูกน้ำร้อน ไฟลวก
แบบแปลนและส่วนประกอบ
ต้นทุนการผลิต ประมาณ 4,500 บาท/เตา เกษตรกรอาจดัดแปลงแบบแปลนนี้ให้เหมาะสมกับการใช้งาน และเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีอยู่ในท้องถิ่น เพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
คุณภิศักดิ์ โทร.086-2113385
อีเมล์ banrainarao@gmail.com
http://www.banrainarao.com/
เครือข่ายกองทุนพี่ช่วยน้องและเพื่อน
วัดหนองยาง ม.2 ต.สุขเดือนห้า อ.เนินขาม จ.ชัยนาท 17130 โทร.086-2038305
ป้ายคำ : เตาเผาถ่าน