โครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

โครงการห้วยองคต อันเนื่องมาจากพระราชดำริ บนเนื้อที่ป่าสงวนเสื่อมโทรม จำนวน ๒๐,๖๒๕ ไร่ ตำบลสมเด็จเจริญ กิ่งอำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี เกิดจากการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดำริให้ดำเนินการพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ และการทำมาหากินของราษฎรควบคู่ไปกับ การพัฒนาและฟื้นฟูสภาพป่าให้กลับสู่ความอุดมสมบูรณ์อีกครั้ง โดยทรงเน้น การบริหารและจัดการทรัพยากรธรรมชาติให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ เพื่อให้ราษฎรได้อยู่อาศัยและทำมาหากินร่วมกับการคงอยู่ ของธรรมชาติอย่างเกื้อหนุนซึ่งกันและกัน

โครงการนี้ได้เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่วันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๓๕ โดยมีมูลนิธิชัยพัฒนาเป็นผู้สนับสนุน โครงการ รวมทั้งส่วนราชการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง อาทิ กรมชลประทาน กรมป่าไม้ กรมส่งเสริมสหกรณ์ ฯลฯ จะใช้พื้นที่ป่าสงวนซึ่งถูกบุกรุกทำลายจนมีสภาพเสื่อมโทรม มาดำเนินการจัดสรรให้แก่ราษฎรผู้ยากจนเข้าไปประกอบอาชีพ ซึ่งได้จัดเป็นแปลงที่ดินให้ก่อสร้างที่อยู่อาศัยครอบครัวละ ๑ ไร่ ที่ดินทำการเกษตร ครอบครัวละ ๘ ไร่

แนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเน้นเรื่อง การบริหารและจัดการทรัพยากรธรรมชาติให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ โดยให้ราษฎรได้อยู่อาศัยและทำกินร่วมกับการคงอยู่ของธรรมชาติอย่างเกื้อหนุนกัน คือไม่ทำลายซึ่งกันและกัน ตามหลักการฟื้นฟูและสร้างสมดุลในระบบนิเวศวิทยา ทำให้ทุกชีวิตมีความผาสุก และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

วัตถุประสงค์

1. เพื่อดำเนินการบริหารทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสม ให้กลับคืนสู่สภาพเดิมที่มีความอุดมสมบูรณ์ โดยการแบ่งแยกพื้นที่ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ทั้งในด้านการอนุรักษ์ การฟื้นฟูสภาพป่า เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร การจัดสรรที่อยู่อาศัย ที่ทำกิน และพื้นที่ส่วนกลาง ในการก่อสร้างสาธารณูปโภคที่จำเป็นต่าง ๆ
2. เพื่อดำเนินการจัดระเบียบชุมชน ให้ราษฎรได้เข้าอยู่อาศัยและทำกินในพื้นที่ที่ได้ดำเนินการจัดสรรไว้แล้วอย่างเหมาะสมและถูกต้อง
3. เพื่อดำเนินการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพ ให้ราษฎรได้อาศัยทำกินในลักษณะพึ่งตนเอง ควบคู่ไปกับการบริหารทรัพยากรได้อย่างยั่งยืน
4. เพื่อดำเนินการตามแนวคิดเรื่อง บวร (บ้าน วัด ราชการ และโรงเรียน) พัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และวิถีชีวิตไทยด้วยความร่วมมือร่วมใจกันของทุก ๆ ฝ่าย

ความเป็นมา

เมื่อวันที่ ๒๘ มกราคม ๒๕๓๓ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ มีพระราชกระแสรับสั่งกับ นายสุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการ กปร. / เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา และอธิบดีกรมชลประทาน ว่า ได้ทรงทราบว่า พระเทพสิทธิญาณรังสี จากวัดป่าชัยรังสี อำเภอเมืองฯ จังหวัดสมุทรสาคร ได้ไปดำเนินการพัฒนาพื้นที่ บริเวณเขตตำบลสมเด็จเจริญ อำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งก่อให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชนเป็นอย่างดี ขอให้นมัสการพระเทพสิทธิญาณรังสี เพื่อช่วยประสาน และสนับสนุนการดำเนินงาน โดยให้มีการขุดสระน้ำ การปลูกป่า การสร้างโรงพยาบาล สร้างโรงเรียนมัธยมในพื้นที่

ต่อมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้พระราชทานพระราชดำริ ให้จัดหาที่ดินในพื้นที่บริเวณดังกล่าวจำนวนหนึ่ง เพื่อพัฒนาและช่วยเหลือประชาชน และพระราชทานชื่อว่า โครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สำหรับแนวพระราชดำริ ทรงเน้นเรื่อง การบริหารและจัดการทรัพยากรธรรมชาติให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ โดยให้ราษฎรได้อยู่อาศัยและทำกินร่วมกับการคงอยู่ของธรรมชาติอย่างเกื้อหนุนกัน คือ ไม่ทำลายซึ่งกันและกัน ตามหลักการฟื้นฟูและสร้างสมดุลในระบบนิเวศวิทยา ทำให้ทุกชีวิตมีความผาสุกและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

สถานที่ตั้ง
มีพื้นที่ ดำเนินการประมาณ ๒,๖๒๕ ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติเขาพระฤาษี-เขาบ่อแร่ แปลงที่ ๒ ครอบคลุมพื้นที่การปกครอง ๔ หมู่บ้าน คือ หมู่ ๓ บ้านห้วยแม่ระวาง หมู่ ๔ บ้านม่วงเฒ่า(บางส่วน) หมู่ ๕ บ้านบารมี หมู่ ๗ บ้านห้วยองคต ของ ตำบลสมเด็จเจริญ อำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี อยู่ห่างจากตัวเมืองกาญจนบุรี ไปทางทิศเหนือระยะทางประมาณ ๑๑๐ กิโลเมตร สภาพพื้นที่เป็นที่ราบระหว่างภูเขา

สำนักงานกองอำนวยการโครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
หมู่ ๔ บ้านม่วงเฒ่า ตำบลสมเด็จเจริญ อำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี ๗๑๒๒๐
หมายเลขโทรศัพท์/โทรสาร ๐-๓๔๖๗-๕๑๐๐

Website : http://www.huaiongkot.com
e-mail : ongkott@gmail.com