ไม้แดง เนื้อไม้แข็งทนทาน

ไม้แดง จัดเป็นไม้ที่มีคุณค่าทางเศรษฐกิจ และมีการนำมาใช้งานกันอย่างกว้างขวาง ไม้แดงมีความทนทานสูงมาก ทนต่อแรงกระแทกได้ดี ทำให้สามารถนำไปใช้งานกลางแจ้งได้ แต่ส่วนใหญ่นิยมนำไม้แดงไปใช้ในการก่อสร้าง เป็นโครงสร้างของอาคารบ้านเรือน ทำเป็นพื้นบ้านไม้แดง เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ โดยเฉพาะเครื่องมือทางเกษตร และทำเฟอร์นิเจอร์ เป็นต้น

ชื่อสามัญ: Iron Wood
ชื่อวิทยาศาสตร์: XXylia xylocarpa Taub
ชื่อวงศ์: LEGUMINOSAE

ลักษณะพืช:
ลักษณะพิเศษของพืชเนื้อไม้แข็ง ใช้ทำเสา ทำฟืน เผาถ่าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบสูง 15-25 เมตร ลำต้นค่อนข้างเปลาตรงหรือเป็นปุ่มปม ในสภาพที่ดินตื้นไม่เหมาะสมกับการเจริญเติบโต ลำต้นจะเล็กและคดงอ จะแตกกิ่งต่ำมีพุ่มใบมาก เปลือกสีเทาอมแดง ตกสะเก็ดออกเป็นแผ่นบางๆ รอบลำต้น เปลือกในสีน้ำตาลแดง เมื่อสับเปลือกทิ้งไว้จะได้ชันสีแดงออกดอกเป็นช่อทรงกลมคล้ายดอกกระถิน ที่ปลายกิ่งและซอกใบ กลีบดอกสีขาว ผล เป็นฝักรูปไต แบน แข็ง

ไม้แดง เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ลำต้นตรง สีเขียวอมแดง เปลือกเรียบ สีเทาอมแดง ตกสะเก็ดออกเป็นแผ่นกลมบางๆ รอบลำต้นเมื่อสับเปลือกทิ้งไว้จะได้ชันสีแดง ยอดอ่อนมีขนสีเหลืองปกคลุม

ใบ เป็นช่อแบบขนนกสองชั้น ปลายใบแหลมมน ดอกสีเหลือง ขนาดเล็กขึ้นอัดกันแน่นบนช่อกลมเดี่ยวๆ หรือแตกกิ่งก้าน หรือขึ้นเป็นกลุ่มๆ ดอกจะออกราวเดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม แล้วเป็นฝัก ฝักจะแก่ประมาณเดือนตุลาคม-ธันวาคม ผลเป็นฝักแบน รูปขอบขนานเรียวและโค้งงอมีส่วนปลาย ฝักแข็ง ยาวประมาณ 7-10 เซนติเมตร สีน้ำตาลอมเทา

ลักษณะเนื้อไม้สีแดงเรื่อๆ หรือสีน้ำตาลอมแดง เนื้อละเอียดพอประมาณ แข็ง เหนียว ทนทานมาก เลื่อย ไสกบ ตกแต่งได้เรียบร้อย ขัดชักเงาได้ดี

สรรพคุณทางสมุนไพร
ดอก รสสุขุม แก้ไข้ บำรุงหัวใจ เปลือกต้น รสฝาดร้อน สมาน ขับฟอกและบำรุงเลือด แก่น รสฝาดร้อนขื่น ขับฟอกและบำรุงเลือด แก้กระษัยเลือดลม

ไม้แดง เป็นไม้ผลัดใบ โดยทั่วไปสูงประมาณ 20-30 เมตร แต่ก็บ่างที่สูงถึง 37 เมตร เสันผ่ายศูณย์กลาง ตั้งแต่ 30-120 ซม โตได้ดีใจนพื้นที่ค่อนข้างแล้ง ที่ระดับความสูงจากน้ำทะเลไม่เกิน 600 เมตร น้ำฝนเฉลี่ย 1000 มิลลิเมตร/ปี สภาพดินค่อนข้างลึก ปัจจุบันยังคงขยายพันธุ์เพื่อผลิตกล้าด้วยเมล็ดเนื่องจาากสามารถผลิตกล้าได้จำนวนมาก ควรเก็มเมล็ดในช่วง กพ-มีค โดยเก็บฝักที่มีสีน้ำตาลแดง เขียวแห้งที่ฝักยังไม่แตก จะทำให้ได้เมล็ดที่แก่สมบูรณ์ นำฝักไปตากแดดจนแตก แล้วแยกตากเมล็ดเพื่อให้แห้งสนิท คัดเมล็ดที่สมบูรณ์เพื่อมำไปเพาะกล้า

การเพาะกล้าทำได้ทั้ง เพาะลงถุงชำ หรือหว่านในกระบะเพาะแล้วแยกที่หลัง กล้าที่เหมาะที่จะปลูกควรมีความสูง 30-40 ซม ซึ่งใช้เวลาประมาณ 5-6 เดือน

เมื่อย้ายกล้าไปปลูกแล้ว ในช่วง 3 ปีแรก ควรดูแลไม่ไห้วัชพืชหรือไม้อื่น มาแย่งอาหาร หลังจากอายุประมาณ 10 ปี ควรลิดกิ่งเพื่อให้ลำต้นเปลาตรง ไม้แดงไม่ค่อยมีแมลงศัตรูพืชหรือโรค

คุณสมบัติของไม้แดง
คุณสมบัติที่สำคัญของไม้แดงมีดังนี้

• มีความแข็งแรง คงทนสูง มีอายุการใช้งานยาวนาน (ไม่ต่ำกว่า 10 ปี)
• ต้นไม้แดง สามารถปรับปรุงสภาพแวดล้อมของป่าให้มีความสมบูรณ์ขึ้น
• สามารถนำมาทำเป็นถ่าน และฟืน
• นำมาประกอบการใช้งานในด้านที่อยู่อาศัย อาคารบ้านเรือน การตกแต่งต่างๆ

การใช้ประโยชน์ทางด้านเนื้อไม้ เนื้อไม้มีสีแดงเรื่อๆ หรือสีน้ำตาลอมแดง เสี้ยนเป็นลูกคลื่น เนื้อละเอียดพอประมาณ เนื้อไม้แข็งเหนียว มีความทนทาน โดยมีค่าความถ่วงจำเพาะ 1.18 ค่าความแข็งประมาณ 1,305 กก. ความแข็งแรงประมาณ 1,305 กก./ตร.ซม. และความเหนียวประมาณ 3.30 กก.-ม. นอกจากนี้เนื้อไม้ยังตบแต่งและชักเงาได้ดี ใช้ก่อสร้างบ้านเรือน ทำสะพาน ต่อเรือ เครื่องมือการเกษตร แกะสลัก เครื่องเรือน และหมอนรองรางรถไฟฯ ไม้แดงใช้ทำสิ่งที่ต้องการความแข็งแรงได้ดีทุกอย่าง เพรียงและปลวกไม่ค่อยทำลาย ทั้งเป็นไม้ที่ทนไฟในตัว

นอกจากนี้ ยังมีการนำไม้แดงไปใช้ในการทำปาร์เกต์ ได้รับความนิยมรองจากไม้สักปาร์เกต์ ใช้ทำเสา รอด ตง ขื่อ ฝา ทำกระดานข้างเรือ เรือใบ เรือสำเภา คราด ครก สาก กระเดื่อง ส่วนต่างๆ ของเกวียน ทำสะพาน หมอนรางรถไฟ ด้ามเครื่องมือต่างๆ แกะสลักก็ได้ ประโยชน์ของไม้แดงทางสมุนไพร เช่น ใช้ผสมยาแก้ทางโลหิต และโรคกษัย แก้พิษ โลหิต และอาการปวดอักเสบของฝีต่างๆ เปลือกมีรสฝาดใช้สมานธาตุ ดอกผสมยาแก้ไข้ บำรุงหัวใจ เมล็ดกินได้ เหล่านี้คือประโยชน์ของไม้แดง ซึ่งยังมีมากมายนัก